การจัดการด้านความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการโดยใช้มาตรฐาน ESPReL สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์
Keywords:
ความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ, มาตราฐานความปลอดภัย, คู่มือห้องปฏิบัติการAbstract
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาระบบการจัดการความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการสาธารณสุขศาสตร์ และห้องปฏิบัติการอาชีวอนามัยและความปลอดภัย สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพตามรายการสำรวจสภาพความปลอดภัยตามระบบมาตรฐานความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการวิจัยในประเทศไทย (ESPReL Checklist) ของสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช) ตามองค์ประกอบความปลอดภัยทั้ง 7 ด้าน และจัดทำคู่มือการจัดการระบบความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ ผลการศึกษาพบว่าค่าคะแนนของการประเมินตนเองตามองค์ประกอบด้านความปลอดภัย มีร้อยละผลคะแนนรวมที่ร้อยละ 42.6% เมื่อพิจารณารายละเอียดของแต่ละองค์ประกอบพบว่า มีองค์ประกอบที่มีค่ำต่ำกว่าร้อยละ 80.0 ได้แก่ องค์ประกอบที่ 1 การบริหารระบบการจัดการความปลอดภัย องค์ประกอบที่ 2 ระบบการจัดการสารเคมี องค์ประกอบที่ 3 ระบบการจัดการของเสีย องค์ประกอบที่ 5 ระบบป้องกันและแก้ไขภัยอันตราย องค์ประกอบที่ 6 การให้ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับความปลอดภัยห้องปฏิบัติการ และองค์ประกอบที่ 7 การจัดการข้อมูลและเอกสาร และองค์ประกอบที่มีค่ามากกว่า 80.0 ได้แก่ องค์ประกอบที่ 4 ลักษณะทางกายภาพของห้องปฏิบัติการ อุปกรณ์และเครื่องมือ จากการศึกษาการทำคู่มือความปลอดภัยทางห้องปฏิบัติการ โดยใช้แบบทดสอบก่อนและหลังใช้คู่มือ จำนวน 40 ข้อ พบว่า ก่อนใช้คู่มือความปลอดภัยทางห้องปฏิบัติการ พบว่าผลการทดสอบก่อนและหลังมีคู่มือห้องปฏิบัติการแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05
Downloads
References
กองมาตรฐานการวิจัย สํานักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ. (2558). ESPReL โครงการยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยห้องปฏิบัติการวิจัยในประเทศไทย. สืบค้นจาก https://labsafety.nrct.go.th/
กาญจนา สุรีย์พิศาล. (2564). การยกระดับความปลอดภัยห้องปฏิบัติการเคมี L-2 1 0 มหาวิทยาลัยมหิดลวิทยาเขตกาญจนบุรี ตามมาตรฐานความปลอดภัยห้องปฏิบัติการวิจัยในประเทศไทย.วารสาร Mahidol R2R eJournal, 8(1), 49-62
กาญจุรีย์ ว่องไวรัตนกุล. (2565). การพัฒนาห้องปฏิบัติการเคมี 1 ตามมาตรฐานการยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยห้องปฏิบัติการวิจัยในประเทศไทย (ESPReL). วารสารวิชาการ ปขมท, 11(2), 110-123.
โครงการยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยห้องปฏิบัติการวิจัยในประเทศไทย. (2555). แนวปฏิบัติเพื่อความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการ (Safety Guideline for Laboratory). สืบค้นจาก http://esprel.labsafety.nrct.go.th/book.asp
นันทวรรณ จินากุล, ดวงใจ จันทร์ต้น และ รักษิณีย์ คามานิตย์. (2560). การชี้บ่งอันตรายและประเมินความเสี่ยงใน ห้องปฏิบัติการทางชีวภาพ. บูรพา เวชสาร, 4(2), 20–34
นภารัคต์ ขนันทัย และ ชิษณุพงศ์ ประทุม. (2559). ผลของการให้ความรู้เรื่องระบบบริหารจัดการความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ต่อความเข้าใจของนักศึกษา คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา. วารสารมหาวิทยาลัยนเรศวร, 9(1), 163-172.
ปราณี เลิศแก้ว, ธิดารัตน์ พรหมมา, ศุภวัฒน์ วิสิฐศิริกุล, ไตรรงค์ เปลี่ยนแสง, ดรุณี ชัยมงคล, มณฑา หมีไพรพฤกษ์ และไกรสร สิงห์ไฝแก้ว. (2562). ศึกษาระดับความรู้ ความตระหนัก และพฤติกรรมความปลอดภัยในการใช้ห้องจำลองปฏิบัติการ ของนักศึกษาโปรแกรมวิชาวิทยาศาสตร์ทั่วไป. สืบค้นจาก https://research.kpru.ac.th/research2/ pages/filere/18912020-01-04.pdf
พรเพ็ญ ก๋ำนารายณ์. (2558). ผลการสำรวจชี้บ่งอันตรายและวิเคราะห์ความเสี่ยงในห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์การแพทย์.วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี, 23(4), 667-681.
รัตนา ใจบุญ. (2565). การวิเคราะห์ผลการประเมินตนเองด้านความปลอดภัยในห้องปฏิบัติการโภชนาการ คณะวิทยาศาสตร์การแพทย์ มหาวิทยาลัยพะเยา. วารสารวิชาการ ปขมท, 11(3), 24–31
วาทิศ วารายานนท์. (2566). การวิเคราะห์ผลการประเมินตนเองตามมาตรฐานความปลอดภัยของห้องปฏิบัติการเคมีคลินิก คณะสหเวชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. วารสารวิชาการ ปขมท, 12(2), 134–143.
อาทิตยา ชั้นศิริ. (2548). ความรูเกี่ยวกับความปลอดภัยในหองปฏิบัติการและพฤติกรรมการใช้หองปฏิบัติการทางวิทยาศาสตรของนิสิตคณะเภสัชศาสตร มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (วิทยานิพนธปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต). สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกลาคุณทหารลาดกระบัง.
Yamane, T. (1973). Statistics: An introductory analysis. New York: New York: Harper & Row.
