กระบวนการบริหารงานกิจกรรมนักศึกษา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
Keywords:
ลีน, อไจล์, ประสิทธิภาพของกระบวนการ, การบริหารงานกิจกรรมนักศึกษาAbstract
การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อปรับปรุงกระบวนการบริหารงานกิจกรรมนักศึกษาของคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ โดยนำแนวคิด Lean (ผ่านหลักการ ECRS: Eliminate, Combine, Rearrange, Simplify) และ Agile มาประยุกต์ใช้ในการวิเคราะห์และปรับกระบวนการทำงาน การดำเนินการวิจัยเริ่มจากการวิเคราะห์ขั้นตอนการทำงานเดิมโดยใช้เครื่องมือ Lean ได้แก่ การจัดทำแผนผังขั้นตอนการทำงาน (Process Mapping), แผนผังสายธารแห่งคุณค่า (Value Stream Mapping: VSM), การเขียนเส้นทางกระบวนการทำงาน (Workflow), การวิเคราะห์กิจกรรมตามคุณค่า (Value Analysis) และการประเมินความสูญเปล่า 7 ประเภท (7 Wastes) เพื่อระบุจุดที่สามารถปรับปรุงได้ ผลการดำเนินงานเปรียบเทียบก่อนและหลังการปรับปรุง พบว่ามีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญในหลายด้านคือ ลดจำนวนขั้นตอนการดำเนินงาน จาก 29 ขั้นตอน เหลือ 18 ขั้นตอน ลดลง 37.93% ลดปริมาณการใช้กระดาษ จาก 2,380 แผ่น เหลือ 370 แผ่น (84.87 เปอร์เซ็นต์) ลดต้นทุนค่าใช้จ่าย จาก 571.2 บาท เหลือ 88.8 บาท (84.45 เปอร์เซ็นต์) ลดระยะเวลาในการดำเนินงาน จาก 30,750 นาที เหลือ 3,330 นาที (89.17 เปอร์เซ็นต์) ขั้นตอนที่มีคุณค่า (Value-Added Activities) จาก 12,300 นาที เป็น 3,060 นาที ลดความสูญเปล่าในกระบวนการทำงาน ขั้นตอนที่ไม่ก่อให้เกิดคุณค่า (NVA) ลดลงจาก 4,800 นาที เหลือ 0 นาที และขั้นตอนที่ไม่มีคุณค่าแต่จำเป็นต้องทำ (NNVA) ลดลงจาก 13,650 นาที เหลือ 270 นาที เพิ่มประสิทธิภาพของกระบวนการ (Process Cycle Efficiency - PCE) จาก 40% เป็น 91.89% สรุปได้ว่าการประยุกต์ใช้แนวคิด Lean และ Agile ในการบริหารงานกิจกรรมนักศึกษา ช่วยลดความสูญเปล่า เพิ่มประสิทธิภาพ และเพิ่มคุณค่าในกระบวนการอย่างมีนัยสำคัญ
References
กนกวรรณ ภาคสิน และ ทรงวิทย์ เจริญกิจธนลาภ (2565). การประยุกต์ใช้แนวคิดการผลิตแบบลีนในการพัฒนาศูนย์การขายและลูกค้าสัมพันธ์ของบริษัท ที โอ ที จำกัด (มหาชน) จังหวัด พระนครศรีอยุธยา. Mahachula Academic Journal, 9(2), 232-245.
ขวัญชัย พะยอม. (2550). แนวทางพัฒนาการจัดกิจกรรมนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร. The Golden Teak: Humanity and Social Science Journal, 13(2), 61-79.
ณัชชา ณัฐโชติภคิน. (2567). แนวทางการประยุกต์หลักการ Lean ในการบริหารงานพัสดุ. วารสารส่งเสริมและพัฒนาวิชาการสมัยใหม่, 2(1), 15-24.
ณัฏฐณิชย์ ศรีมาเสริม และ ญาดา เอื้อสมิทธ์. (2565). การประยุกต์ใช้แนวคิดการทำงานแบบ Agile เพื่อการพัฒนาระบบงาน: กรณีศึกษาสำนักงานผู้อำนวยการสถาบันชีววิทยาศาสตร์โมเลกุลมหาวิทยาลัยมหิดล. วารสารสังคมศาสตร์บูรณาการมหาวิทยาลัยมหิดล, 9(2), 193-214.
ณัฐชนา ต้นโต. (2563). การประยุกต์ใช้ระบบลีนกับศูนย์บริการนักศึกษา กรณีศึกษามหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
ตุลาพล นิติเดชา. (2564). การประยุกต์ใช้แนวคิดลีนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพงานสนับสนุนวิชาการในสถาบันการศึกษา กรณีศึกษา (รายงานผลการวิจัย). คณะโลจิสติกส์ มหาวิทยาลัยบูรพา.
พุธิตา รังสิมันตศิริ และ ประไพพิศ มุทิตาเจริญ. (2564). กลยุทธการสื่อสารภายใตแนวคิดการทำงานแบบ Agile กรณีศึกษา: หน่วยงานมิราอิ ธนาคารกรุงศรีอยุธยาจํากัด มหาชน. Media and Communication Inquiry, 3(12), 57-71.
สุจิตรา อร่ามพงษ์พันธ์, วิทยา จันทร์ศิลา, และ สถิรพร เชาวน์ชัย. (2565). รูปแบบการบริหารกิจการนักศึกษาเพื่อพัฒนาทักษะ ในศตวรรษ ที่ 21 ของนักศึกษาสถาบันอุดมศึกษาเอกชน. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 10(5), 2079-2096.
Chickering, A., & Reisser, L. (1993). The seven vectors: An overview. Education and identity, 43-52.
