การพัฒนากระบวนการเรียนในรายวิชาปฏิบัติการทางเภสัชเวทและเภสัชพฤกษศาสตร์
Keywords:
พฤกษเคมี; เภสัชเวทและเภสัชพฤกษศาสตร์; สื่อการเรียนรู้; สื่อวีดิทัศน์; สื่อภาพนิ่งAbstract
การพัฒนากระบวนการเรียนการสอนในรายวิชาปฏิบัติการทางเภสัชเวทและเภสัชพฤกษศาสตร์มีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพในการเรียนวิชาปฏิบัติการของนักศึกษาเภสัชศาสตร์ โดยการนำเครื่องมือการเรียนรู้มาปรับใช้เพื่อช่วยให้การเรียนมีประสิทธิผลยิ่งขึ้น เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ 1) สื่อการเรียนรู้รูปแบบวีดิทัศน์ ออกแบบมาเพื่อส่งเสริมทักษะและความเข้าใจของนักศึกษาในรายวิชาปฏิบัติการ รูปแบบคลิปวิดีโอสาธิตการทำปฏิบัติการ ปรับใช้ในรายวิชาปฏิบัติการพฤกษเคมี 7 เรื่อง ปฏิบัติการเภสัชพฤกษศาสตร์ 3 เรื่อง และปฏิบัติการเภสัชเวท 2 จำนวน 6 เรื่อง เพื่อให้นักศึกษาสามารถศึกษาด้วยตนเองได้สะดวกยิ่งขึ้น 2) สื่อภาพนิ่งประกอบการทำปฏิบัติการ ซึ่งช่วยเสริมสร้างความเข้าใจและทักษะของนักศึกษา เน้นให้เห็นภาพขั้นตอนการทำปฏิบัติการและผลอย่างชัดเจน ปรับใช้ในรายวิชาปฏิบัติการพฤกษเคมี 3 เรื่อง และปฏิบัติการเภสัชพฤกษศาสตร์ 9 เรื่อง ผลการประเมินความพึงพอใจของนักศึกษาเภสัชศาสตร์ ระดับปริญญาตรี ที่ใช้สื่อประกอบการเรียนปฏิบัติการ พบว่า นักศึกษามีความพึงพอใจในระดับมากถึงมากที่สุด โดยสื่อวีดิทัศน์ได้รับคะแนนความพึงพอใจในรายวิชาปฏิบัติการเภสัชเวท 2 เฉลี่ย 4.18±0.47 คะแนน ปฏิบัติการพฤกษเคมี 4.56±0.56 คะแนน ส่วนสื่อภาพนิ่งได้รับคะแนนความพึงพอใจในรายวิชาปฏิบัติการเภสัชพฤกษศาสตร์ 4.38±0.53 คะแนน และปฏิบัติการพฤกษเคมี 4.56±0.56 คะแนน ซึ่งอยู่ในระดับมากที่สุดเช่นกัน นอกจากนี้ นักศึกษายังให้ข้อเสนอแนะเชิงบวกต่อการใช้สื่อการเรียนรู้ดังกล่าวในการประกอบการเรียนปฏิบัติการ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า การนำสื่อวีดิทัศน์และสื่อภาพนิ่งมาใช้ในการเรียนการสอนรายวิชาปฏิบัติการทางเภสัชเวทและเภสัชพฤกษศาสตร์สามารถช่วยพัฒนาทักษะและความเข้าใจของนักศึกษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ
References
กิดานันท์ มลิทอง. (2540). เทคโนโลยีการศึกษาและนวัตกรรม (พิมพ์ครั้งที่ 1). ภาควิชาโสตทัศนศึกษา คณะครุศาสตร์.กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ณัฏฐ์ณพัชร์ อ่อนตาม. (2562). เทคนิคการบริหารงานแบบ PDCA (Deming Cycle). วารสารสมาคมพัฒนาวิชาชีพการบริหารการศึกษาแห่งประเทศไทย, 1(3), 39-46.
ภาสกร ศรีสุวรรณ และ ธีรพงษ์วิริยานนท์. (2564). การพัฒนารปแบบการสื่อสารผ่านสื่อวิดีโอออนไลน์เพื่อเสริมสร้างสมรรถนะผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. วารสารวิชาการ สถาบันเทคโนโลยีแห่งสุวรรณภูมิ, 7(1), 502-515.
ยุทธนา เกื้อกูล. (2560). การพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการของโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลาม จังหวัดชายแดนภาคใต้เพื่อสร้างผู้เรียนสู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี].
วิไลภรณ์ ศรีไพศาล. (2559). ทำเรื่องยากให้เป็นเรื่องง่ายด้วย Infographics. (เอกสารความรู้ สดร.) สืบค้นจาก https://library.moi.go.th/
สาขาวิชาเภสัชเวทและเภสัชพฤกษศาสตร์. (2564). คู่มือปฏิบัติการรายวิชา 570-231 Pharmaceutical Botany Laboratory. สงขลา: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
สาขาวิชาเภสัชเวทและเภสัชพฤกษศาสตร์. (2564). คู่มือปฏิบัติการรายวิชา 570-232 Phytochemistry Laboratory. สงขลา: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
สาขาวิชาเภสัชเวทและเภสัชพฤกษศาสตร์. (2564). คู่มือปฏิบัติการรายวิชา 570-331 Pharmacognosy I Laboratory. สงขลา: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
สาขาวิชาเภสัชเวทและเภสัชพฤกษศาสตร์. (2564). คู่มือปฏิบัติการรายวิชา 570-332 Pharmacognosy II Laboratory. สงขลา: คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
สื่อการเรียนวิชาปฏิบัติการเภสัชเวท 2 (Pharmacognosy 2) สืบค้นจาก https://pcog.psu.ac.th/index.php/pcog-5/article-2/cog-2.html
สื่อการเรียนวิชาปฏิบัติการเภสัชพฤกษศาสตร์ (Pharmaceutical Botany) สืบค้นจาก https://pcog.psu.ac.th/index.php/pcog-5/article-2/botany.html
สื่อการเรียนวิชาปฏิบัติการพฤกษเคมี (Phytochemistry) สืบค้นจาก https://pcog.psu.ac.th/index.php/pcog-5/article-2/phytochem.html
สุทธิวรรณ ตันติรจนาวงศ์. (2560). ทิศทางการจัดการศึกษาในศตวรรษที่ 21. Veridian E-Journal, Silpakorn University, 10(2), 2843-2854.
Mayer, R. E. (2021). Multimedia Learning (3rd eds.). Cambridge University Press.
Sweller, J., Ayres, P., & Kalyuga, S. (2011). Cognitive Load Theory. Springer.